بعد از عمل اسلیو معده اندازه معده کوچکتر میشود و فرد مقدار کمتری غذا میخورد. این تغییر باعث کاهش وزن میشود اما در عین حال دریافت و جذب بعضی مواد مغذی هم محدود خواهد شد. به همین دلیل بیماران علاوه بر رژیم غذایی سالم، از ویتامینها و مکملهای خاصی استفاده میکنند. در این مقاله درباره علت مصرف این مکملها، ویتامینهای ضروری بعد از اسلیو معده و عوارض عدم مصرف آنها توضیح میدهیم.
علت استفاده از مکمل و ویتامین بعد از اسلیو معده
وقتی معده کوچکتر میشود، بخش زیادی از حجم غذا کاهش پیدا میکند و افراد غذای کمتری میخورند. این یعنی مواد مغذیای که قبلاً با وعدههای غذایی برای بدن بیشتر تأمین میشد، ممکن است کاهش یابد. همچنین جذب برخی ویتامینها و مواد معدنی ممکن است به خاطر تغییرات در محیط معده (مثلاً کاهش اسید معده) مختل شود.
بدون استفاده از مکملها، ممکن است بدن نتواند نیازهای روزانهاش را برآورده کند و کمبودهایی به وجود بیاید که برای سلامتی مشکلات جدی ایجاد میکنند. این کمبودها ممکن است فوراً دیده نشوند اما به تدریج اثراتشان را نشان میدهند.
حتی اگر به بهترین جراح بایپس معده هم مراجعه کنید، خواهید شنید که ویتامینهای ضروری بعد از اسلیو معده باید به طور مادامالعمر بعد از جراحی استفاده شوند تا از کمبودها پیشگیری شود.
علت کمبود ویتامین و مواد معدنی بعد از اسلیو معده
بعد از جراحی اسلیومعده، بدن به دلیل کاهش حجم معده و تغییرات در روند گوارش، بیشتر در معرض کمبود ویتامینها و مواد معدنی قرار میگیرد. حتی اگر بیمار رژیم غذایی سالم را رعایت کند، مقدار مواد مغذی دریافتی معمولاً کافی نیست و به مرور میتواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند. در ادامه مهمترین علتهای این کمبودها را مرور کردهایم:
کاهش حجم غذا
چون مقدار غذای مصرفی کمتر میشود، احتمالاً میزان مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین و مواد معدنی نیز کاهش پیدا میکند.
تغییر در اسید معده و تولید فاکتور داخلی (Intrinsic Factor)
برخی ویتامینها مثل B12 نیاز به اسید معده و فاکتور داخلی دارند تا جذب شوند. فاکتور داخلی یک نوع پروتئین است که در سلولهای دیواره معده ساخته میشود و امکان جذب ویتامین B12 را فراهم میکند. وقتی قسمت زیادی از معده برداشته یا کوچک میشود، بخشهایی از معده که در تولید اسید معده و فاکتور داخلی نقش دارند، کوچکتر میشوند. در نتیجه کمبود ویتامین B12 رخ میدهد.
کاهش جذب برخی ویتامینهای محلول در چربی و مواد معدنی
جذب ویتامینهای محلول در چربی (A ،D ،E ،K) و کلسیم وابسته به محیط مناسب روده است. اگر تغییرات در دستگاه گوارش رخ بدهد، جذب این ویتامینها ممکن است کاهش یابد.
کمبود ویتامین قبل از عمل اسلیو
خیلی از کسانی که برای اسلیو مراجعه میکنند، از قبل دچار کمبودهایی مثل ویتامین D، آهن، فولات و B12 هستند. اگر این کمبودها قبل عمل رفع نشوند، بعد از عمل تشدید میشوند.
مشکلاتی مثل استفراغ، تغییر ذائقه یا تحمل کم غذاها
بعضی افراد بعد از عمل ممکن است نتوانند بعضی غذاها را خوب تحمل کنند، یا استفراغ داشته باشند، که مصرف مواد مغذی را کمتر میکند. در نتیجه ویتامین کمتری به بدن آنها میرسد.
مهمترین ویتامینها و مکملهای ضروری بعد از عمل اسلیو
بعد از عمل اسلیو معده، بدن برای حفظ انرژی، پیشگیری از کمخونی و تقویت سیستم ایمنی به ویتامینها و مکملهای خاصی نیاز دارد. مصرف غذا بهتنهایی معمولاً پاسخگوی این نیازها نیست، چون هم حجم معده کمتر شده و هم جذب برخی ریزمغذیها دشوارتر میشود.
به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند بیماران از مکملهای مشخصی بهصورت مداوم استفاده کنند. در بخش زیر، مهمترین ویتامینها و مکملهای ضروری بعد از اسلیو معده را معرفی کردهایم:
| مکمل/ ویتامین | چرا مهم است؟ |
|---|---|
| مولتی ویتامین مینرال روزانه | پیشگیری از کمبودهای عمومی مثل آهن، فولات، روی، مس، سلنیوم و سایر ویتامینها |
| ویتامین B12 | به خاطر کاهش اسید معده و فاکتور داخلی، جذب B12 مشکل میشود. کمبودش میتواند باعث خستگی، کمخونی و مشکلات عصبی شود. |
| آهن | کمبود آهن بعد از اسلیو به خصوص در بانوان شایع است. ممکن است به کم خونی منجر شود. |
| کلسیم و ویتامین D | برای حفظ سلامت استخوانها لازماند. کاهش وزن سریع و کمبود ویتامین D ممکن است منجر به مشکلات استخوانی شود. |
| فولات (ویتامین B9) | برای تولید سلولهای خونی سالم مهم است و در رشد و تقسیم سلولی نقش دارد. |
| ویتامینهای محلول در چربی(A - E - K) | جذب آنها ممکن است کاهش یابد، برای دید، سلامت پوست، انعقاد خون و عملکرد ایمنی مفیدند. |
عوارض عدم مصرف ویتامینها و مکملها
اگر مصرف مکملهای ضروری بعد از اسلیو معده جدی گرفته نشود، بدن بهتدریج با کمبودهای تغذیهای مهم روبهرو میشود. این کمبودها ممکن است ابتدا با نشانههای سادهای مثل خستگی، ریزش مو یا ضعف عمومی خودشان را نشان دهند، اما در ادامه میتوانند به مشکلات جدیتری مانند کمخونی، پوکی استخوان و آسیبهای عصبی منجر شوند.
بیتوجهی به مصرف منظم ویتامینها در واقع خطر بازگشت مشکلات سلامتی و کاهش کیفیت زندگی را به همراه دارد. لازم است بدانید که داروهای کمکی همچون آمپول مانجارو برای لاغری این کمبود ویتامین را جبران نکرده و جایگزین مکملهای ضروری نمیشود.
در ادامه به مهمترین عوارض عدم مصرف ویتامینهای ضروری بعد از اسلیو معده اشاره کردهایم:
- کمخونی: کمبود آهن، ویتامین B12 و فولات میتواند باعث کمخونی شود که با خستگی، ضعف، پوست رنگپریده خود را نشان میدهد.
- مشکلات عصبی: کمبود B12 میتواند منجر به گزگز، بیحسی در دست و پا، اختلال در تعادل شود.
- پوکی استخوان و مشکلات استخوانی: کمبود ویتامین D و کلسیم باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی میشود.
- ضعف در سیستم ایمنی: ویتامینهای محلول در چربی و مواد معدنی مثل روی و سلنیوم برای عملکرد طبیعی سیستم ایمنی ضروریاند. کمبودشان ممکن است شما را مستعد عفونت کند.
- سایر علائم عمومی: ریزش مو، خستگی مزمن، اختلالات پوستی، مشکلات گوارشی، کاهش کیفیت زندگی.
کلام آخر
عمل اسلیو معده اگرچه روشی مؤثر برای کاهش وزن است، ولی میتواند منجر به کمبود ویتامینها و مواد معدنی مهم شود. اگر به فکر حفظ سلامت، جلوگیری از عوارض و تضمین نتیجه خوب هستید، برای انتخاب نوع مکملها و بررسی منظم آزمایشها، مراجعه به بهترین دکتر اسلیو معده میتواند کمک کند تا روند درمان شما بیخطر و دقیق پیش برود.
سوالات متداول
آیا همه بیماران بعد از عمل اسلیو باید مکمل مصرف کنند؟
بله، تقریباً تمام کسانی که عمل اسلیو انجام دادهاند به دلیل تغییر در حجم معده و جذب، نیاز به استفاده از مکملها دارند. ممکن است مقدار دقیق با توجه به آزمایشها متفاوت باشد.
چند وقت بعد از جراحی اسلیو باید آزمایش خون انجام داد؟
معمولاً پیش از عمل آزمایش خون جهت بررسی ویتامینها و مواد معدنی انجام میشود. پس از عمل، آزمایشها در فواصل زمانی مثل ۳، ۶، ۱۲ ماه و سپس سالی یکبار یا هر ۶-۱۲ ماه به تشخیص پزشک ضروریاند.
آیا مکملهای مصرفی بعد از عمل اسلیو معده عوارض دارند؟
معمولاً اگر مقدار درست مصرف شوند نه. ولی مصرف برخی ویتامینها (مثلاً ویتامینهای محلول در چربی) یا مکملهای معدنی باید تحت نظر پزشک باشد.
آیا مصرف مواد غذایی بعد از عمل اسلیو معده برای جذب ویتامینها کافی نیست؟
در بعضی موارد با رژیم غذایی متنوع، ممکن است بخشی از نیاز برآورده شود، ولی معمولاً غذا به تنهایی کفایت نمیکند. مکملها کمک میکنند تا کمبودها پیشگیری شوند.
آیا برای افرادی که عمل اسلیو داشتهاند، ویتامینهای مخصوص تجویز میشوند؟
بله؛ برخی مولتیویتامینها مخصوص این افراد تنظیم شدهاند تا نیازهای ویژه پس از اسلیو را بهتر پوشش دهند.
درخواست مشاوره
Request a Consultation
با پر کردن فرم زیر، مشاورهای تخصصی با دکتر محمد ایرانمنش دریافت کنید.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
