فتق کشاله ران یکی از متداول‌ترین انواع فتق است و حدود ۲۵ درصد مردان را درگیر می‌کند. در این نوع از فتق بافت چربی یا توده برجسته در ناحیه کشاله ران یعنی بین قسمت پایین شکم و ران ایجاد می‌شود. فتق در کشاله ران به دلیل ضعف در عضلات قسمت تحتانی شکم و یا پاره شدن دیواره زیرین شکم رخ می‌دهد. افراد زیادی به دنبال درمان فتق کشاله ران بدون جراحی هستند.
حقیقت این است که جراحی بهترین راه برای درمان موثر فتق است اما در شرایطی می‌توان به گزینه‌های غیرجراحی هم فکر کرد.
آیا امکان درمان فتق کشاله ران بدون جراحی وجود دارد؟
پاسخ به این سوال با درنظر گرفتن ملاحظات و نکات مهمی، مثبت است. همانند شما، بسیاری از افراد به دنبال این هستند که بدانند آیا درمان فتق کشاله ران بدون جراحی ممکن است یا نه. باید گفت که جراحی فتق کشاله ران احتمالا بهترین روش برای رفع این عارضه است. با این حال در برخی موارد برای درمان فتق در ناحیه کشاله ران می‌توانیم از روش‌های غیرجراحی بهره بگیریم.
درخواست مشاوره
Request a Consultation
با پر کردن فرم زیر، مشاوره‌ای تخصصی با دکتر محمد ایرانمنش دریافت کنید.
چه زمانی چاره‌ای جز جراحی فتق کشاله ران باقی نمی‌ماند؟
در شرایط زیر فتق کشاله ران بدون جراحی مرتفع می‌شود:
- اگر فتق کوچک و بدون علامت باشد
- اگر بیمار شرایط جسمانی مناسب برای جراحی نداشته باشد
- فرد مسن باشد و فتق او عارضه و علائم چندانی نداشته باشد
- موارد موقتی که فرد در نوبت عمل است
در چنین شرایطی می‌توانیم به درمان بدون جراحی فتق فکر کنیم. در غیر این صورت چاره‌ای به جز عمل جراحی فتق کشاله ران باقی نمی‌ماند. از جمله علائم جدی فتق کشاله ران موارد زیر را می‌توانیم برشماریم:
- فتق گیرافتاده زمانی که فتق به دام می‌افتد و به داخل شکم برنمیگردد همراه با درد شدید، تورم سفت و دردناک و حالت تهوع و استفراغ.
- فتق خفه شده که خونرسانی به روده گیر افتاده قطع می‌شود. درد مزمن، تب و لرز و تغییر رنگ پوست علائم آن هستند.
- فتق بزرگ و پیشرونده که با روش‌های غیرجراحی تغییر در وضعیتش حاصل نمی‌شود.
کلید کنترل فتق کشاله ران بدون تیغ جراحی
روش‌هایی برای کنترل و درمان فتق کشاله ران بدون جراحی وجود دارد. از جمله این روش‌ها می‌توانیم موارد زیر را بررسی کنیم:
- استفاده از فتق بند
- مدیریت فشارهای وارده به شکم
- استفاده از رژیم‌های غذایی مخصوص
- ورزش‌های تخصصی
- معاینه و بررسی منظم وضعیت فتق
در جدول زیر خلاصه‌ای از کلید‌های کنترل وضعیت فتق با استفاده از روش‌های بالا ارائه داده‌ایم:
| کلید کنترل | روش اجرا | مزایای این روش | نکات مهم |
|---|---|---|---|
| استفاده از فتق بند | دقت به سایز فتق بند و آناتومی بدن – استفاده منظم و روزانه با تنظیم فشار استاندارد | کاهش خطر پیشرفت فتق – جلوگیری از تحریک پوستی | معاینه دوره‌ای توسط پزشک و کنترل موقت علائم را فراموش نکنید. |
| مدیریت فشار شکمی | تمرین تنفسی دیافراگمی – اصلاح فرم بدن در فعالیت‌های روزمره – درمان بیماری‌های ریوی | کاهش فشار روی ناحیه فتق – پیشگیری از تشدید فتق | از زور زدن پرهیز کنید – سیگار نکشید چرا که نیکوتین التیام زخم را به تاخیر می‌اندازد. |
| برنامه غذایی مخصوص | رژیم غذایی پر فیبر – مصرف مکمل‌های تقویتی – نوشیدن میزان کافی آب | بهبود عملکرد روده‌ها وجلوگیری از یبوست – تقویت بافت‌ها | از مصرف غذاهای نفاخ بپرهیزید – با تغییر سبک زندگی وزن خود را کنترل کنید. |
| ورزش‌های تخصصی | تمرینات کف لگن – تقویت عضلات عرضی شکم – انجام حرکات اصلاحی | تقویت عضلات دیواره شکمی | ورزش‌های انتخابی شما برای درمان فتق کشاله ران بدون جراحی باید تحت نظر متخصص انتخاب شود. – از حرکات پرفشار پرهیز کنید. |
| معاینه منظم | معاینه ماهانه – سونوگرافی دوره‌ای – ثبت منظم تغییرات در اندازه و علائم فتق | تشخیص به موقع علائم – پیشگیری از عوارض فتق کشاله ران | به علائم فتق توجه کنید – معاینه و پیگیری منظم فتق را جدی بگیرید. |
تغذیه هوشمندانه برای کاهش فشار و جلوگیری از بدتر شدن فتق کشاله ران
در درمان فتق کشاله ران بدون تیغ جراحی، رعایت اصول تغذیه‌ای مناسب بسیار مهم است. چند تکنیک طلایی در مورد تغذیه در دوران درمان فتق وجود دارد:
- غذا را آهسته بخورید و هر لقمه را ۲۰ تا ۳۰ بار بجویید.
- وعده‌های غذایی خود را کوچک کنید. روزانه ۵ تا ۶ وعده با حجم کم مصرف کنید.
- تا ۳ ساعت پیش از غذا از خوردن دست بکشید.
- غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم ممنوع است!
- از مکمل‌های مفید با مشورت پزشک به طور منظم استفاده کنید.
با رعایت نکات گفته شده، جدول زیر راهنمایی بر تغذیه هوشمندانه در کنترل و درمان فتق است:
| گروه غذایی | مواد غذایی توصیه شده | مواد غذایی محدود یا ممنوع | علت استفاده |
|---|---|---|---|
| کربوهیدرات و فیبرها | جو دوسر – سیب با پوست – هویج و کدو | نان سفید – پاستا | پیشگیری از یبوست و فشار روده به شکم |
| پروتئین‌ها | ماهی سفید – سینه مرغ - عدس | گوشت‌های چرب – سوسیس و کالباس | کاهش التهاب و هضم آسان‌تر غذا |
| چربی‌ها | آووکادو – روغن زیتون - مغزها | غذاهای سرخ کردخ – فست فود | جلوگیری از ریفلاکس معده و نفخ |
| میوه‌ها | موز – گلابی – هلو | مرکبات – آناناس – میوه‌های ترش | کاهش میزان اسیدی بودن معده |
| سبزیجات | اسفناج – لوبیا سبز – کدو حلوایی | کلم – پیاز – سیر خام | کاهش تولید گاز در روده |
| نوشیدنی‌ها | آب – دمنوش بابونه – شیربادام | قهوه – نوشابه - الکل | جلوگیری از کم آبی و تحریک معده |
تمرینات جادویی برای تقویت عضلات و کاهش علائم فتق کشاله ران
پیش از ارائه تمرینات ورزشی کارآمد برای درمان فتق کشاله ران بدون جراحی بهتر است به نکات زیر دقت کنید:
- بهترین زمان انجام ورزش ۲ ساعت پس از غذا است.
- تنفس خود را کنترل کنید، بازدم را در هنگام انقباض عضلات انجام دهید.
- در صورت احساس درد یا ناراحتی ورزش را متوقف کنید.
- در هر هفته حداکثر ۱۰ درصد شدت حرکات را بیشتر کنید.
- وضعیت خود را ثابت کنید، این کار را با استفاده از زیرانداز غیرلغزنده انجام دهید.
در ادامه برنامه ورزشی جادویی برای تقویت عضلات و کنترل علائم فتق را بررسی می‌کنیم:
| نام حرکت | روش انجام | تعداد | فواید | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|
| پل باسن – پل لگنی | به پشت بخوابید – زانوها را خم کرده و کف پا روی زمین باشد – حالا باسن خود را بالا و پایین بیاورید | ۳ ست – هر ست ۱۰ عدد پل | تقویت عضلات عرضی شکم | قوس کمر ممنوع |
| شناوری زانو – جلو پا نشسته با وزن بدن | روی صندلی ترجیحا سفت بنشینید – دست‌ها را به لبه صندلی بگیرید – یک پا را آرام و با کنترل صاف کنید – پا به سمت بیرون اشاره می‌کند | ۲ ست ۱۵ تایی | تقویت عضلات پایدار کننده لگن | حرکات را با آرام و تمرکز انجام دهید |
| تنفس دیافراگمی | دست روی شکم – دم عمیق از بینی و توجه به بالا پایین رفتن شکم | ۵ دقیقه در روز | کاهش فشار داخل شکمی | تمرکز بر پر و خالی شدن شکم با هر تنفس |
| کگل اصلاح شده | عضلات کف لگن را منقبض کنید حالتی مانند تلاش برای قطع ادرار را متناوب تکرار کنید. | ۳ ست ۸ تایی | حمایت از کانال فتق کشاله ران (کانال اینگوینال) | نفس خود را حبس نکنید |
| حرکت گربه - گاو | چهار دست و پا شوید – کمر خود را طور متناوب قوس بدهید و منقبض کنید | ۲ ست ۱۲ تایی | افزایش انعطاف پذیری و کاهش فشار | حرکت را آرام و بدون درد پیش ببرید |
سخن پایانی
چه به دنبال درمان فتق کشاله ران بدون جراحی باشید و چه به دنبال درمان آن با جراحی باشید در هر صورت نکته این است که به تعویق انداختن درمان آن ممکن است عارضه‌های جدی برای شما به دنبال داشته باشد. با این وجود در مواردی می‌توانیم به روش‌های غیرجراحی فکر کنیم. مهم این است که با پزشک خود در ارتباط باشید و از روش‌های خود درمانی برای رفع فتق در کشاله ران پرهیز کنید.
سوالات متداول درمان فتق کشاله ران با دکتر ایرانمنش
آیا فتق کشاله ران خطرناک است؟
در صورت عدم درمان عوارض خطرناکی مانند گیرافتادگی روده در انتظار بیمار است. در این صورت پاسخ مثبت است و فتق باید در اسرع وقت درمان شود. درد شدید و ناگهانی، تورم شدید و تغییر رنگ پوست و حالت تهوع و استفراغ نیز از دیگر علائم هشداردهنده هستند.
آیا ورزش روشی برای درمان فتق کشاله ران بدون جراحی است؟
برای پاسخ به این سوال باید احتیاط کنیم. ورزش در صورتی که تحت نظر متخصص و فیزیوتراپ انجام شود، می‌تواند در کاهش و کنترل علائم فتق کشاله ران کمک کننده باشد. به همان میزان ورزش اشتباه ممکن است وضعیت را وخیم‌تر کند.
آیا ماساژ درمانی برای درمان فتق کشاله ران کافی است؟
ماساژ در کاهش علائم، کاهش درد و بهبود جریان موثر است، آن هم در صورتی که تحت نظر متخصص انجام شود.
آیا طب سنتی و گیاهان دارویی می‌توانند فتق کشاله ران را برطرف کند؟
گیاهانی مانند بابونه و زنجبیل به کاهش التهاب و بهبود هضم برای کاهش فشار به دیواره شکم کمک کننده هستند. نکته این است که هیچ مبنای علمی برای درمان فتق کشاله ران با طب سنتی موجود نیست. پس از طب سنتی در اندازه کاهش علائم بهره می‌بریم.
چه مدت پس از جراحی فتق می‌توان به سرکار بازگشت؟
برای مشاغل سبک ۱ تا ۲ هفته پس از جراحی و برای مشاغل سنگین ۴ تا ۶ هفته زمان نیاز است. زمان دقیق بستگی به اندازه فتق، وضعیت آن بعد از عمل، تخصص جراح و اجرای دقیق مراقبت‌های بعد از عمل دارد.
