اگر می‌خواهید درباره چگونگی جراحی فتق ناف اطلاعات کاملی به دست آورید، به شما اطمینان می‌دهم که دقیقا جایی هستید که باید باشید. ما ساعت‌ها به بررسی منابع معتبر پزشکی و مشورت با دکتر محمد ایرانمنش و استفاده از تجربیات موفق ایشان در زمینه جراحی فتق ناف پرداخته‌ایم. تا آخرین قسمت این مقاله با ما همراه باشید.
لینک مقاله جراحی فتق ناف برای شما قرار داده شده است، از خواندن آن پشیمان نخواهید شد:
فتق ناف چیست و چرا نیاز به جراحی پیدا می‌کند؟
در حالت عادی، عضلات اطراف ناف مانند یک سد عمل می‌کنند. اما وقتی این عضله ضعیف یا باز شود، بافت چربی یا بخشی از روده به بیرون می‌زند و یک برجستگی یا فتق ناف ایجاد میشود.
علل
- افزایش فشار داخل شکم ناشی از چاقی
- فشار مکرر در بارداری یا سرفه مزمن
- زایمان و فعالیت‌های سنگین
علائم و تشخیص
- برجستگی نزدیک ناف که در حالت ایستاده یا زور زدن نمایان‌تر میشود
- درد یا احساس ناراحتی هنگام فعالیت یا لمس
- پزشک از طریق معاینه فیزیکی یا گاهی سونوگرافی/سی‌تی‌اسکن تشخیص می‌دهد
خطرات عدم درمان
در صورت عدم جراحی، ممکن است روده یا چربی داخل فتق گیر کند (incarceration) یا جریان خون آن قطع شود (strangulation) که منجر به درد شدید، استفراغ و نیاز به جراحی فوری میشود.
چه زمانی جراحی فتق ناف ضرورت پیدا می‌کند؟
- درد همراه با فتق یا بزرگ شدن آن
- گیر کردن روده در فتق که قابل بازگشت نباشد
- علائم ناکافی رسیدن خون به بافت، مانند درد شدید و تهوع → نیاز به جراحی اورژانسی
- در موارد غیر اورژانسی وقتی فتق دردناک باشد یا به‌تدریج بزرگ شود، توصیه به عمل میشود
درخواست مشاوره
Request a Consultation
با پر کردن فرم زیر، مشاوره‌ای تخصصی با دکتر محمد ایرانمنش دریافت کنید.
"*" indicates required fields
آماده شدن برای جراحی فتق ناف: اقدامات قبل از عمل
- مشاوره با جراح برای بررسی اندازه فتق، وضعیت سلامتی و انتخاب روش مناسب (باز یا لاپاراسکوپی)
- آزمایشات رایج: خون، ادرار، گاهی سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن
- قطع برخی داروها: مانند رقیق‌کننده‌های خون (آسپیرین،NSAID )چند روز قبل از عمل
- آمادگی غذایی-نوشیدنی: ناشتا بودن ۴–۶ ساعت پیش از عمل و توضیح در مورد بیهوشی
جراحی فتق ناف چگونه انجام میشود؟ (روش‌ها و جزئیات)
| روش جراحی | برش | مدت عمل | مزایا | نکات | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|---|
| باز/ Open repair | برش زیر یا اطراف ناف | 30-45 دقیقه | سریعتر و مستقیم‌تر | گاهی نیاز به مش برای تقویت دارد | فتقهای کوچک و قابل ترمیم آناتومیک |
| لاپاراسکوپی | چند برش کوچک0/5-1 سانتیمتر و استفاده از دوربین | حدود 45 دقیقه | درد کمتر، زخم کوچکتر، دوران نقاهت سریعتر | نیاز به CO2 در شکم دارد | فتقهای بزرگ یا بیماران با ریسک عفونت زخم |
روش جراحی فتق ناف باز (Open Hernia Repair)
- بیهوشی عمومی یا بی‌حسی همراه با آرام‌بخش
- ایجاد برش زیر ناف و وارد کردن محتوا به شکم
- ترمیم محل ضعیف با بخیه (برای فتقهای کوچک) یا نصب مش برای حمایت بیشتر
- بخیه لایه‌ها و پوست
- قرار دادن درن اگر لازم باشد (برای جمع شدن مایعات)
روش جراحی فتق ناف لاپاراسکوپی (Laparoscopic Hernia Repair)
- چند برش کوچک در شکم زده میشود.
- شکم با گاز CO₂ پر میشود تا دید بهتر شود.
- جراح با دوربین، محل فتق را می‌بیند و مش را داخل می‌گذارد و ثبات می‌دهد، سپس ابزارها را خارج می‌کند.
- درد کمتر، برگشت سریعتر به فعالیت و زخم کوچکتر از مزایای این روش است.
استفاده از مش (Mesh) در ترمیم فتق ناف: چرا و چه زمانی؟
مش فتق ناف باعث کاهش عود مجدد فتق میشود؛ در مقایسه با بخیه ساده، احتمال برگشت فتق خیلی کمتر است
انواع مختلف مش:
- پلی‌پروپیلن (غیرقابل جذب) برای تقویت دائمی
- مش قابل جذب برای شرایط آلوده یا عفونی
- بیولوژیک از بافت انسان یا حیوان برای محیط‌های آلوده
- توصیه میشود برای فتقهای بزرگ‌تر یا علامتدار از مش پهلو پریتون استفاده شود و ترجیحاً روش باز
دوران نقاهت بعد از جراحی فتق ناف: انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟
| بازه زمانی | فعالیت ها و محدودیت ها |
|---|---|
| هفته اول | درد کنترل شده، راه رفتن آرام،مراقبت از زخم، استفاده از داروی تجویز شده، اجتناب از بلند کردن بالای 4 کیلوگرم |
| ماه اول | پیادهروی سبک، بازگشت به کار سبک در 2-3 روز(بسته به نوع عمل)،پرهیز از کار سنگین تا 4-6 هفته |
| ماه دوم | شروع ورزش سبک و فعالیت متوسط، اگر زخم بهبود یافته و بدون درد باشد |
ساعات اولیه پس از جراحی: در بیمارستان و ترخیص
بیمار برای فشار خون، تنفس و کنترل درد بعد از عمل فتق نافمش، باید تحت نظارت پزشک باشد. اغلب عمل باز و لاپاراسکوپی نیاز به بستری ۱–۲ روز دارند. ترخیص نیز زمانی انجام میشود که بیمار قادر به راه رفتن و کنترل درد باشد.
مدیریت درد و داروها در منزل
داروهایی مانند پاراستامول، ایبوپروفن و گاهی اپیوئید ملایم تجویز میشود و اگر داروهای مسکن یبوست آور باشد، مصرف ملین‌ها نیز برای جلوگیری از یبوست توصیه میشود.
مراقبت از زخم و بخیه‌ها: نکات بهداشتی و تعویض پانسمان
محل زخم باید تمیز و خشک نگه‌داشته شود و پس از حدود ۲ هفته، بخیه یا منگنه‌ها برداشته می‌شوند و پانسمان تعویض میشود.
فعالیت‌های بدنی و ورزش بعد ازفتق ناف: بایدها و نبایدها
- تا چند هفته پس از جراحی: عدم بلند کردن اجسام سنگین یا زور زدن
- پیادهروی سبک طی چند روز اول آغاز شود
- فعالیت سنگین معمولاً پس از ۴–۶ هفته مشکلی ندارد
رژیم غذایی در دوران نقاهت
غذاهای ملین (میوه، سبزی، مایعات فراوان) برای کاهش فشار هنگام دفع بسیار مهم است.
بازگشت به کار و فعالیت‌های روزمره
کارهای سبک (دفتر، مطالعه) معمولاً در ۲–۳ روز اول ممکن است اما کارهای سنگین مانند بلند کردن اجسام بالای 4–5 کیلو در هفته‌ها یا ماه اول توصیه نمی‌شود.
عوارض احتمالی بعد از جراحی فتق ناف: علائم هشدار دهنده
| خطرات جراحی فتق | علائم هشداردهنده |
|---|---|
| عفونت زخم | درد زیاد، قرمزی، ترشح بد بو، تب |
| هماتوم/سروما | تورم، جمع شدن مایعات زیر زخم |
| عود فتق | برجستگی مجدد در ناف |
| درد مزمن | ادامه درد چند ماه پس از جراحی |
| انسداد یا گیر افتادن روده | درد شدید، تهوع، استفراغ |
نکات مهم برای بهبودی سریعتر و جلوگیری از عود فتق
- مصرف داروها طبق دستور، خصوصاً مسکن و ملین
- اجتناب از فعالیت سنگین و بلند کردن بالای ۴–۵ کیلو
- مراقبت از زخم برای جلوگیری از عفونت
- پیادهروی سبک روزانه برای بهبود گردش خون و پیشگیری از لخته
- در صورت چاقی یا سرفه مزمن، اصلاح شرایط پیش از عمل یا ادامه درمان برای جلوگیری از فشار مجدد به ناف
زمان مراجعه به پزشک در دوران نقاهت
- تب بالای 38°C، درد شدید یا ناگهانی، قرمزی یا ترشح از زخم
- درد شکم همراه با تهوع یا استفراغ
- عدم دفع یا دفع سخت به مدت بیش از ۳ روز
- برجستگی مجدد یا درد جدید در محل ناف
کلام آخر
در این مقاله چگونگی جراحی فتق ناف بررسی شد و اطلاعات جامعی من باب مراقبت‌های پس از جراحی فتق ناف در اختیار مخاطب قرار گرفت. ما همواره برای افزایش اطلاعات شما، تلاش می‌کنیم تا بتوانیم با رفع نگرانی‌هایتان مایه دلگرمیتان باشیم. جهت برقراری ارتباط با پزشک می‌توانید با شماره 0219155450 تماس بگیرید.
سوالات متداول شما درباره چگونگی، نقاهت و عوارض جراحی فتق ناف
آیا همیشه باید فتق ناف جراحی شود؟
اگر فتق کوچک و بدون علامت باشد، نیاز به جراحی نیست اما اگر درد ایجاد کند یا خطر گیر افتادن روده وجود داشته باشد، جراحی توصیه میشود.
اگر بعد از عمل باز هم برجستگی قابل مشاهده باشد، نباید نگران شد؟
بهتر است برای اطمینان از نتیجه، پیگیری با سونوگرافی یا بررسی پزشک انجام شود.
طول دوره نقاهت چقدر است و چه زمانی میتوان ورزش کرد؟
روش لاپاراسکوپی دوران بهبودی فتق را سرعت میبخشد و بیماران غالباً میتوانند در ۱۰–۱۴ روز پیادهروی سبک یا ورزشهای مبتدی را شروع کنند .
آیا ممکن است درد بعد از عمل فتق ناف به صورت طولانی‌مدت باقی بماند؟
حدود ۱۲٪ بیماران به مدت ۳ سال بعد از ترمیم فتق ناف با درد یا ناراحتی قابل توجه مواجه بوده‌اند. این احتمال در موارد بدون استفاده از مش یا در صورت عود بیشتر است.
آیا استفاده از مش (Mesh) همیشه لازم است؟
زمانی که فتق علامتدار و بزرگ است، استفاده از مش توصیه میشود اما در فتقهای کوچک یا تعبیهشده در جراحیهای زیبایی (مانند ابدومینوپلاستی)، گاهی ترمیم آناتومیک بدون مش و با بخیه انجام میشود .
درد بعد از عمل فتق ناف چقدر شدید است و چه دارویی تجویز میشود؟
داروهای مسکن ملایم مانند پاراستامول یا ایبوپروفن کافی هستند و فقط در چند روز اول یا در موارد سخت، اپیوئید ملایم مصرف کنید.
چه موقع باید نگران علائم بود و به پزشک مراجعه کرد؟
درد شدید، تب یا قرمزی/ترشح از زخم، ورم یا تورم غیرمنتظره اطراف ناف، تهوع، استفراغ، یا عدم اجابت مزاج و بازگشت برجستگی فتق در محل عمل میتوانند نشانه‌های عفونت، هماتوم یا عود فتق باشند.
چه عواملی باعث عود فتق می‌شوند؟
شاخص توده بدن بالای ۳۰، دیابت و عفونت زخم، ریسک عود را که از خطرات جراحی فتق است، افزایش می‌دهند .استفاده از مش احتمال عود را کمتر و دوام ترمیم فتق ناف را بیشتر می‌کند.
هزینه جراحی فتق شکمی با مش چگونه است؟
ممکن است جراحی با مش نسبت به سایر روشهای سنتی گرانتر باشد.
