جراحــی لاغــــــری

عمل بای پس کلاسیک

در میان انبوه روش‌های کاهش وزن، عمل بای پس کلاسیک (Roux-en-Y) یک گزینه عالی برای بیماران مبتلا به چاقی ‌است. عمل بای پس کلاسیک یکی از موثرترین و رایج‌ترین روش‌های جراحی چاقی است که علاوه بر چاقی، در بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع ۲ نیز موثر است.

 در این روش، آناتونی معده و روده و به طور کل دستگاه گوارش دچار تغییر می‌شود. همانطور که از اسم آن انتظار داریم، دستگاه گوارش در این روش «دور زده می‌شود». این تغییر در آناتومی هم به محدودیت در غذا خوردن و هم به کاهش جذب کالری‌ها منجر می‌شود و در نهایت بیمار را به تناسب اندام می‌رساند. بای پس کلاسیک به طور معمول با روش لاپاراسکوپی (یعنی با برش‌های کوچک روی پوست) انجام می‌شود. 

چرا بای پس کلاسیک؟

why classic bypass surgery

افرادی که چاقی مفرط دارند یا از بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ رنج می‌برند، گزینه‌ای مؤثر محسوب می‌شود. در این روش، علاوه بر کوچک شدن معده، تغییراتی در مسیر گوارش ایجاد می‌شود که هم به کاهش وزن کمک می‌کند و هم بسیاری از مشکلات مربوط به اضافه‌وزن را درمان می‌کند.

کاهش وزن قابل توجه

این عمل باعث محدود شدن ظرفیت معده و کاهش مصرف غذا می‌شود، که در نهایت منجر به کاهش وزن سریع و موثر می‌شود.

کنترل دیابت نوع 2

بای‌پس کلاسیک می‌تواند به‌طور قابل توجهی قند خون را کاهش دهد و برای بسیاری از بیماران، کنترل دیابت نوع ۲ را به همراه داشته باشد.

بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی

این روش به کاهش خطر بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و آپنه خواب که ناشی از اضافه‌وزن هستند، کمک می‌کند.

نتایج پایدار

با رعایت سبک زندگی سالم، کاهش وزن حاصل از بای‌پس کلاسیک معمولاً پایدار است و نتایج طولانی‌مدت به همراه دارد.

1200+

اسلیو معده

1000+

بای پس معده

800+

اسلیو پلاس

عمل بای پس کلاسیک با چه روشی انجام می‌شود؟

How is classic bypass surgery performed

بای پس کلاسیک از سری جراحی‌های لاپاراسکوپی (laparoscopy) است. در روش لاپاراسکوپی جراح چاقی تنها با ایجاد چند برش کوچک روی پوست، جراحی را آغاز می‌کند. این برش‌ها برای ورود لاپاراسکوپ (یک لوله باریک با دوربین و منبع نور) انجام می‌شود. باقی مراحل عمل با استفاده از تصاویر ارسالی لاپاراسکوپ بر روی صفحه نمایش انجام می‌شود. عمل بای پس کلاسیک یک عمل کمتر تهاجمی و فوق تخصصی است. به همین جهت بایستی این عمل حساس توسط جراحان چاقی با تجربه و متخصص در زمینه‌ عمل‌های لاپاراسکوپی انجام شود.

علت انجام عمل بای‌پس کلاسیک معده

برای درمان چاقی‌های شدید و کنترل بیماری‌های مرتبط با اضافه‌وزن، زمانی که روش‌های غیرجراحی مؤثر نباشند. موارد شایع انجام این جراحی:

🔹 BMI بالا (معمولاً بالای 40)

🔹دیابت نوع 2 مقاوم به درمان

🔹فشار خون بالا

🔹آپنه خواب

🔹کلسترول یا تری‌گلیسرید بالا

🔹مشکلات مفاصل ناشی از وزن

🔹 شکست در کاهش وزن با رژیم و ورزش

نمونه عمل‌های موفق بای پس کلاسیک

Examples of successful classic bypass surgery

نمونه عمل‌های موفق بای پس کلاسیک توسط دکتر محمد ایرانمنش، بازتابی از سال‌ها تجربه و تخصص ایشان در درمان چاقی مفرط هستند. بیماران بسیاری پس از انجام این جراحی با نظارت مستقیم دکتر ایرانمنش، نه‌تنها به کاهش وزن چشمگیر دست یافته‌اند، بلکه کیفیت زندگی، اعتماد به نفس و سلامت عمومی‌شان نیز به طرز چشمگیری بهبود یافته است.

مراحل انجام عمل جراحی بای پس کلاسیک

Stages of Classic bypass surgery

بیهوشی عمومی و آماده‌سازی بیمار

ابتدا، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد تا هیچ دردی در طول عمل احساس نکند. سپس تیم جراحی با ضدعفونی محل عمل و مانیتورینگ علائم حیاتی، بیمار را برای شروع جراحی آماده می‌کند.

ایجاد برش‌ها و ورود ابزار جراحی

برای دسترسی به داخل شکم، معمولاً یک یا دو برش بزرگ ایجاد می‌شود. از این برش‌ها، ابزار جراحی و دوربین وارد شکم می‌شوند تا جراح بتواند به‌طور دقیق عمل را انجام دهد.

حذف بخش عمده معده و ایجاد کیسه معده جدید

بخش زیادی از معده بریده و بخش باقی‌مانده به شکلی کوچک و لوله‌ای تبدیل می‌شود. این کار ظرفیت معده را کاهش می‌دهد و محدودیتی در مقدار غذا ایجاد می‌کند.

اتصال معده به روده کوچک

در این مرحله، جراح بخشی از روده کوچک را به معده جدید متصل می‌کند. این تغییر مسیر گوارش باعث کاهش جذب کالری و احساس سیری سریع‌تر می‌شود.

کنترل و بستن برش‌ها

پس از پایان جراحی، جراح محل برش‌ها را از نظر نشتی بررسی می‌کند. سپس برش‌ها بخیه شده و پانسمان می‌شوند تا جراحی تکمیل شود و بیمار آماده ترخیص باشد.

جدول کاهش وزن بعد از عمل بای پس کلاسیک

Weight loss chart after classic bypass surgery

افرادی که تحت عمل بای پس کلاسیک قرار می‌گیرند، بسته به جنسیت، شرایط بدنی و سابقه پزشکی خود و البته میزان تغییر در سبک زندگی نتایج متفاوتی از این عمل می‌گیرند. به طور کلی اما می‌توانیم نگاهی به روند کاهش وزن در بازه 2 ساله پس از عمل بای پس داشته باشیم:

بازه زمانی پس از عملمیانگین کاهش وزنتوضیحات
1 ماه پس از عمل10-15% وزن اولیهکاهش سریع به دلیل محدودیت در دریافت کالری و تغییر هورمون‌ها.
3 ماه پس از عمل20-25% وزن اولیهاوج کاهش وزن هفتگی (۱-۲ کیلوگرم در هفته)
6 ماه پس از عمل30-40% وزن اولیهکاهش وزن همچنان چشمگیر است اما با سرعت کمتری دارد.
1 سال پس از عمل50-70% وزن اولیهبیشترین کاهش وزن معمولاً در این بازه زمانی رخ می‌دهد.
2 سال پس از عمل60-80% وزن اولیهوزن تثبیت می‌شود (در صورت رعایت أصول غذایی توصیه شده توسط پزشک)

دقت می‌کنید که سرعت کاهش وزن در بازه ۶ ماهه اول بعد از عمل سرعت بالاتری دارد و این سرعت در بازه ۱ ساله اول به مرور کاهش پیدا می‌کند. در هر شرایطی بایستی فعالیت منظم و اصول تغذیه‌ای را رعایت کنید. 

جدول هزینه عمل بای پس کلاسیک

هزینه عمل بای پس کلاسیک از عوامل زیادی متاثر است. میزان تخصص و تجربه جراح چاقی، نوع  بیمارستان و خدمات کادر درمان، تجهیزات به کار رفته در عمل جراحی و هزینه مشاوره قبل و بعد از عمل به علاوه هزینه‌های دارویی، قیمت نهایی عمل بای پس کلاسیک را مشخص می‌کند. با این‌همه جدول زیر برای تخمین هزینه‌ها کمک کننده است:

هزینه جراحی
هزینه بستری (۳-۵ روز)
هزینه آزمایشات قبل از عمل
هزینه تجهیزات مصرفی
هزینه ویزیت و مشاوره
هزینه مکمل‌ها (سال اول)
جمع تقریبی کل هزینه ها

جراحی بای پس کلاسیک چیست؟

افرادی که دچارچاقی مفرط هستند به عمل بای پس کلاسیک به چشم یک گزینه قطعی و متداول نگاه می‌کنند. در این روش تغییرات در آناتومی دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. به این صورت که قسمتی از معده جدا می‌شود و به شکل یک کیسه درمی‌آید. این معده کوچک از این پس در نقش معده اصلی در دستگاه گوارش خواهد بود. در مرحله بعدی معده را به روده کوچک متصل می‌کنند. ساختار جدید دستگاه گوارش به این صورت خواهد بود که:

  • بخش کوچکی از معده جدا می‌شود.
  • این بخش کوچک به روده کوچک متصل می‌شود.
  • از این پس غذا به این معده با حجم جدید وارد می‌شود.
  • تغییر در هورمون‌های قطعه ابتدایی روده کوچک،‌ اشتهای شما را از این پس کاهش می‌دهد.
  • حجم کوچک معده میزان ظرفیت کمی برای دریافت غذا دارد پس میزان جذب کالری نیز کاهش می‌یابد.
  • مسیر حرکت غذا در این روش کوتاه می‌شود و به اصطلاح « دور زده می‌شود».

بخش باقی مانده معده نیز به بخش دیگری از روده متصل می‌شود تا از آنزیم‌ها و شیره‌های گوارشی در روند هضم غذا استفاده شود.

عمل بای پس کلاسیک برای چه کسانی مناسب است؟

عمل بای پس کلاسیک برای همه افرادی که با روش‌های گوناگون برای کاهش وزن تلاش کردند اما ناموفق بودند یک گزینه جدی و موثر است. علاوه بر این اگر شرایط زیر را دارید، عمل بای پس کلاسیک به شما توصیه می‌شود:

  • شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از 40 کاندید اصلی این عمل جراحی هستند. فرمول محاسبه شاخص توده بدنی به شرح زیر است:
  • در صورتی که شاخص توده بدنی شما کمتر از 40 (بین 35 تا 40) باشد و مبتلا به یکی از بیماری‌های خطرناک مانند دیابت نوع 2، فشار خون کنترل نشده، آپنه شدید خواب، کبد چرب پیشرفته و یا نارسایی مفاصل باشید، همچنان می‌توانید به بای پس کلاسیک به عنوان یک روش جدی در درمان این بیماری‌ها نگاه کنید.
  • محدوده سنی 18 تا 65 سال کاندید اصلی عمل بای پس هستند. گرچه با نظر جراح چاقی ممکن است عمل بای پس به افرادی خارج از این محدوده نیز توصیه شود.
  • آمادگی روانی برای تغییر جدی سبک زندگی و عدم ابتلا به بیماری‌های روانی مانند اعتیاد به الکل یا اختلالات خوردن درمان نشده (مانند پرخوری عصبی)
  • تعهد داشتن به مصرف مکمل‌های تجویز شده توسط پزشک و انجام معاینات منظم در بازه‌های زمانی مشخص شده.

عمل بای پس کلاسیک برای چه کسانی مناسب نیست؟

عمل مینی بای پس کلاسیک برای افرادی که واجد شرایط گفته شده در بند قبل باشند، یک گزینه جدی و مناسب است. در کنار این افراد، بای پس کلاسیک برای افرادی با شرایط زیر تجویز نمی‌شود:

  • بیمارانی با مشکلات گوارشی جدی مانند سیروز کبدی و بیماری کرون
  • زنان باردار یا کسانی که قصد بارداری در 12 الی 18 ماه آینده دارند.
  • افرادی که سابقه اختلالات انعقاد خون یا ریسک بالای لخته شدن خون دارند.
  • کسانی که از نظر روانی آمادگی تغییر در سبک زندگی و پایبندی به اصول غذایی جدید را ندارند.
  • افرادی که شاخص توده بدنی آن‌ها کمتر از 35 باشد.

مراقبت لازم بعد از جراحی بای پس کلاسیک

بهتر است دوران بعد از عمل بای پس کلاسیک را به چند مرحله تقسیم کنیم.

  • مرحله اول مرحله تطبیق است. در این مرحله بیمار خوردن غذا با مایعات شروع کرده و با غذاهای پوره‌ای ادامه می‌دهد. مصرف نان و برنج و میوه‌های خام در این مرحله ممنوع است. توصیه می‌شود که به طور منظم روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیاده روی داشته باشید و به طور منظم برای بررسی زخم‌ها و سطح ویتامین‌ها به پزشکتان مراجعه کنید.
  • مرحله دوم مرحله کاهش وزن سریع است که بین ماه‌های ۲ تا ۶ قرار دارد. در این مرحله غذاهای جامد نرم به منوی غذای بیمار اضافه می‌شود. بهتر است عادت به جویدن آهسته غذا را از همین مرحله شروع کنید. مصرف شکر، شیرینی و غذاهای سرخ کردنی در این مرحله ممنوع است و باید مصرف مکمل‌ها را نیز شروع کنید. اگر دچار مشکلاتی مانند ریزش مو یا سندرم دامپینگ شدید، جای نگرانی نیست.
  • بعد از گذشت ۶ ماه از عمل بای پس کلاسیک، سبک زندگی جدید شما باید تثبیت شده باشد. استفاده از وعده‌های غذایی کوچک و مصرف پروتئین در وعده‌های غذایی باید سرلوحه اصول تغذیه‌ای شما باشد. ورزش در این مرحله جدی‌تر گرفته می‌شود و ترکیب ورزش‌های هوازی و مقاومتی توصیه می‌شود. دریافت مکمل‌ها و انجام آزمایش‌ها برای کنترل وضعیت همچنان ادامه دارد.

چه زمانی پس از عمل بای پس کلاسیک به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت استفراغ مداوم بیش از 12 ساعت، درد شدید در ناحیه شکم، تپش قلب و سرگیجه شدید و ادرار تیره و زردی چشم‌ها از جمله مواردی هستند که باید سریع به پزشک مراجعه کنید. فراموش نکنید که موفقیت شما در رسیدن به تناسب اندام تا 20% به موفقیت در انجام عمل جراحی و تا 80% به رعایت اصول توسط شما بستگی دارد.

تصاویر قبل و بعد بیماران

Before and after patients

مزایای عمل بای پس کلاسیک

عمل بای پس کلاسیک مزایای زیادی برای افرادی دارد که قصد دارند سبک زندگی جدیدی را انتخاب کنند. از جمله این مزایا می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • کاهش وزن چشمگیر بین ۶۰ تا ۸۰ درصد از اضافه وزن، عمل بای پس را به موثرترین روش کاهش وزن پایدار تبدیل کرده است.
  • بهبود کیفیت زندگی و انرژی بیشتر به دلیل امکان تحرک بیشتر، درد کمتر در مفاصل به دلیل کاهش فشار، اعتماد به نفس بالاتر و کاهش افسردگی.
  • بهبود یا رفع کامل دیابت نوع ۲ در ۸۰ درصد مواقع که منجر به کنترل موثر قند خون می‌شود.
  • با عمل بای پس کلاسیک وابستگی به داروهای مانند داروهای انسولین و فشار خون کم می‌شود.
  • کاهش بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند فشار خون، آپنه خواب، کبد چرب و آرتروز و همچنین کلسترول.
  • کمتر شدن اشتها به دلیل تغییر در هورمون‌های روده که نسبت به سایر روش‌های درمان چاقی بیشتر است.
  • تاثیرات هورمونی مطلوب مانند کاهش هورمون گرسنگی و افزایش هورمون سیری.
  • نتایج بلند مدت ثابت شده چرا که عمل بای پس کلاسیک بیش از ۳۰ سال است که به شکلی موفقیت‌آمیز در حال انجام است.
  • امکان کاهش ریسک سرطان‌های مرتبط با چاقی مقل سرطان سینه، سرطان روده و پروستات.
  • کمتر بودن ریسک ریفلاکس صفراوی نسبت به سایر انواع عمل‌های بای پس

معایب عمل بای پس کلاسیک

مانند هر عمل جراحی دیگری، عمل بای پس کلاسیک نیز معایبی به همراه دارد. بهتر است اگر از داوطلبان این روش درمان چاقی هستید، با چشم باز نسبت به انتخاب این گزینه برای درمان چاقی عمل کنید. از جمله معایب عمل بای پس کلاسیک می‌توانیم موارد زیر را فهرست کنیم:

  • با عمل بای پس کلاسیک ممکن است به طور مادام العمر نیاز به مصرف مکمل‌ها مانند ویتامین D، آهن، پیتامین b12 و کلیسم پیدا کنید.
  • در ۵۰ درصد بیماران پس عمل بای پس کلاسیک سندرم دامپینگ رخ می‌ٔهد که شامل حالت تهوع و ضعف پس از مصرف قند و چربی است.
  • به دلیل کاهش در جذب آهن و کلیسم ممکن است پس از عمل جراخی ریسک کم خونی و پوکی استخوان وجود داشته باشد.
  • در صورتی که سبک زندگی خود را به طور جدی تغییر ندهید، ممکن است در ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد، وزن از دست رفته برگردد. محدودیت غذایی در عمل بای پس نسبتا شدید است.
  • عمل بای پس کلاسیک نیست به اسلیو معده پیچیده‌تر و طولانی‌تر است. همین موضوع ممکن است ریسک عوارض ناشی از جراحی مانند نشت در محل اتصال روده، عفونت یا لخته خون را افزایش دهد.
  • به دلیل پیچیدگی بیشتر عمل بای پس کلاسیک نسبت به سایر روش‌های درمان چاقی، هزینه این عمل نیز بیشتر است و بعد از عمل بیمار دوران نقاهت طولانی‌تری را طی می‌کند.
  • در نهایت ممکن است در طولانی مدت بیمار دچار انسداد روده یا فتق شود.

سوالات متداول

Frequently Asked Questions

عمل بای‌پس کلاسیک چه تفاوتی با سایر روش‌های جراحی لاغری دارد؟

در این روش علاوه بر کوچک‌سازی معده، مسیر عبور غذا نیز تغییر می‌کند تا جذب کالری کاهش یابد.
برخلاف روش‌هایی مانند اسلیو که صرفاً حجم معده را کاهش می‌دهند، بای‌پس کلاسیک با دو مکانیسم کاهش اشتها و کاهش جذب، مؤثرتر عمل می‌کند؛ به‌ویژه در موارد چاقی شدید یا همراه با بیماری‌هایی مانند دیابت.

افرادی با BMI بالای 40 یا بالای 35 همراه با بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت.

معمولاً 2 تا 4 هفته، بسته به شرایط فردی و رعایت مراقبت‌های بعد از عمل.

بله، اما باید حداقل 12 تا 18 ماه صبر کنید و تحت نظر پزشک باشید.

مثل هر جراحی، عوارضی مانند کم‌خونی، کاهش جذب، یا سندرم دامپینگ ممکن است ایجاد شود ولی قابل مدیریت هستند.

در ابتدا مایعات، سپس غذاهای نرم و در نهایت غذاهای جامد کم‌چرب و کم‌قند تحت نظر متخصص تغذیه.

آخرین مطالب

‌Blog

درخواست مشاور رایگان

جهت دریافت مشاوره رایگان شماره تماس خود را وارد کنید